RÓŻNE SKŁADNIKI PAST DO ZĘBÓW
(8)
W tym miesiącu opiszę
właściwości mannitolu (E-421)
Słodzik ten o intrygującej
nazwie jest alkoholem cukrowym występującym naturalnie u zwierząt i roślin.
Stosowany jest w produkcji past do zębów, gum do żucia oraz wielu produktów
spożywczych. Smak ma bardzo zbliżony do cukru.
Czysty mannitol ma
postać białego krystalicznego proszku. Zapobiega on krystalizacji cukru
oraz zapobiega zlepianiu. W jamie ustnej działa nawilżająco. Hamuje powstawanie
próchnicy, działa baktriostatycznie. Hamuje rozwój bakterii chorobotwórczych
na błonach śluzowych i skórze. Poprawia smak i konsystencję past do zębów
oraz płynów do płukania jamy ustnej. Poza tym działa na skórę nawilżająco,
ochronnie przed czynnikami atmosferycznymi, przeciwświądowo i regenerująco.
W kosmetykach zapobiega przewczesnej utracie wody.
W przemyśle farmaceutycznym
mannitol pełni rolę słodzika, wypełniacza i nośnika. Dodawany jest do wielu
tabletek, granulek i drażetek. Wiąże niektóre metale, przez co dodawany
jest jako stabilizator do preparatów mineralno-witaminowych. Używany jest
również jako środek obniżający ciśnienie płynu mózgowo-rdzeniowego (po
podaniu dożylnym), oraz jako środek moczopędny. Stosowany jest przy niewydolności
nerek, zatruciach, obrzękach mózgu. Pochodne mannitolu używane są w chemioterapii
nowotworów przeciwdziałając jej szkodliewemu działaniu. Jest bardzo dobry
dla cukrzyków. Używany jest również w przemyśle kosmetycznym, np: wchodzi
w skład preparatów zwilżających oczy.
U zwierząt i roślin stanowi
rodzaj materiału ochronnego dla ich tkanek. Zimą zapobiega zamarzaniu kręgowców,
bezkręgowców oraz roślin nie dopuszczając do powstawania kryształków lodu
w ich komórkach.
Syntetycznie mannitol jest
pozyskiwany z fruktozy lub mannozy. Jest droższy niż pokrewny mu sorbitol.
Dlaczego taka nazwa mannitol? Otóż mannitol występuje w tzw. mannie, pozyskiwanej
z jesionu mannowego rosnącego w południowej Europie i Azji Mniejszej. Manna
jesionowa jest używana w wielu krajach jako lek, środek przeczyszczający
czy słodzik już od czasów starożytnych. Obecnie uprawiana jest prawie wyłącznie
na Sycylii. Z nacięć na korze drzewa wypływa sok, który jest zagęszczany.
Niestety uprawy jesionu nannowego są ciągle wypierane przez bardziej intratne
cytrusy.
W Polsce jesion mannowy
występuje w postaci małego drzewa lub krzewu i sadzony jest wyłącznie do
ozdoby parków. W swojej ojczyźnie drzewo to osiąga ponad 20 metrów wysokości.
Jak każda inna substancja
lecznicza czy spożywcza, mannitol ma swoich zwolenników i przeciwników.
Warto śledzić rozwój badań na ten temat.
|
.