CD
ALBUM LIPIŃSKI-KULKA
Ukazał
się niedawno 6-częściowy album CD firmy Accord z wybranymi nagraniami
dzieł Karola Lipińskiego (1790-1861). Ten wielki polski skrzypek z I połowy
XIX wieku konkurował z Paganinim i znany był, jako wirtuoz w całej Europie.
Był też znakomitym kompozytorem i nie bez powodu przylgnęło do niego miano
"Chopina skrzypiec". Głównym interpretatorem nagranych na dyskach utworów
jest światowej sławy skrzypek Konstanty Andrzej Kulka.
W roku
bieżącym mija 225 lat od urodzenia Lipińskiego, ale jego twórczość do tej
pory nie była specjalnie znana. Najczęściej wykonywano jego 2 koncerty
skrzypcowe, a przede wszystkim "Concerto militare" op.21 oraz Kaprysy
z opusów 2, 10, 27 i 29, które wniosły znaczny wkład w rozwój faktury wiolinistycznej.
Tym bardzej cenne stają się ostatnie nagrania Kulki, w skład których wchodzą
utwory nowo odkryte, zapomniane, i te które były rzadko wykonywane. Dotarcie
do tych zapomnianych utworów daje szersze pole dla oceny talentu
naszego kompozytora. O twórczości Lipińskiego wypowiedział się wielce
pochlebnie rosyjski skrzypek i muzykolog Władymir Grigoriew: " Jego twórczość
była jednym z kulminacyjnych punktów europejskiej sztuki skrzypcowej [...]
Lipiński utorował drogę do światowego uznania polskiej kultury narodowej.
Był jednym z pierwszych wielkich kompozytorów przedchopinowskiej epoki,
którego twórczość przekroczyła granice kraju i stała się uznana w Europie
[...]" Istotnie, w porównaniu do innych kompozytorów epoki twórczość Lipińskiego
odznacza się fantazją, wyobraźnią i wyjątkowym poczuciem formy. Spory udział
polskich elementów rytmiczno-melodycznych czyni go kompozytorem narodowym.
Bohatera tych wspaniałych nagrań Konstantego Andrzeja Kulki nie trzeba
przedstawiać. Jego interpretacje muzyki skrzypcowej są powszechnie znane
i zawsze fascynujące. W jego dorobku fonograficznym widnieją dzieła Vivaldiego,
Mozarta, Mendelssohna, Bartoka , Beethovena, Brahmsa, Karłowicza, Pendereckiego
i wielu innych. Za dokonanie nagrań wszystkich dzieł Karola
Szymanowskiego otrzymał on nagrodę specjalną P.R., a za płytę z 2 koncertami
skrzypcowymi tegoż kompozytora-przyznano mu w Paryżu w 1981 r. Grand
Prix du Disque.
Omawiana
seria płyt Lipińskiego zawiera 23 utwory. Wśród nich znajdują się 2 Tria
smyczkowe op. 8 i op. 12 (na dwoje skrzypiec i wiolonczele) i szereg innych
utworów, w których oryginalny akompaniament fortepianowy został przerobiony
przez prof. Andrzeja Wróbla na skrzypce i wiolonczelę bądź kwintet smyczkowy.
Te aranżacje z pominięciem fortepianu stały się na wskroś praktyczne, oddalając
problemy z wynajęciem fortepianu i zaangażowaniem pianisty. Rozwiązanie
to dało korzystniejsze efekty brzmieniowe i jedynie w niektórych przypadkach
obsadę akompaniamentu powiększono do kwintetu smyczkowego. Stąd też oprócz
K.A.Kulki w nagraniu wzięli udział: Andrzej Gębski, Aurelia Liwanowska-Lisiecka,
Anna Orlik, Wojciech Proniewicz (skrzypce), Grzegorz Chmielewski (altówka),
Andrzej Wróbel (wiolonczela). Radosław Nur (kontrabas). Dla wglądu podaje
tytułu utworów: Rondo alla Polacca E-dur op.13, Wariacje op. 11 na temat
opery "Kopciuszek" Rossiniego, Souvenir de la mer Baltique op. 19, Wariacje
op. 20 na temat cavatiny z opery "Cyrulik Sewilski" Rossiniego (Dysk I),
Rondo alla Polacca E-dur op.7, Wariacje brawurowe op. 22, Wariacje g-moll
op. 5, Fantazja i wariacje op. 26 na motywach z opery "Hugenoci" Meyerbeera
(Dysk II), Rondo alla Polacca D-dur op. 17 na temat pieśni polskiej, Wariacje
op. 15 na temat z opery "Pirat" Belliniego, Fantazja i wariacje op. 23
na motywach z opery "Lunatyczka" Belliniego, Wariacje G-dur op. 4 na kwartet
smyczkowy, Fantazja i wariacje op. 30 na tematy z opery "Ernani" Verdiego
(Dysk III), 3 polonezy op. 9, Rondo koncertowe op. 18, Adagio elegico op.
25, Fantazja i wariacje op.33 na motywach opery "Krakowiacy i górale" Stefaniego,
Duet op. 16, (Dysk IV), Trio A-dur op. 12, Siciliano z wariacjami op. 2,
Fantazja op. 31 (Dysk V), Trio g-moll op. 8, Wielka fantazja op. 28 na
motywach z opery "Purytanie" Belliniego (Dysk VI).
|